İFLAS

​

İflas: Alacaklıların alacağının tahsili amacıyla borçlunun tüm mal varlığı üzerinde  gerçekleşen CEBRİ TASFİYE usulüdür. 

İflas istenebilmesi için öncelikle borçlunun iflasa tabi kişilerden olması gerekir. 

                                                         

İFLASA TABİ OLANLAR​

 a) Gerçek ve tüzel kişi tacirler 

​

b) Tacir olmadıkları halde Türk Ticaret Kanunu gereği tacirler hakkındaki hükümlere tabi olanlar. (Ör: Ticari işletme açmış gibi işlem yapanlar)

 

c) Tacir olmadıkları halde özel kanun hükümleri gereği iflasa tabi olanlar. (Ör: Ticareti terk eden eski tacir) 

 

Alacaklılardan yalnızca birisi dahi bu kimseler hakkında İflas talebinde bulunur ve iflas kararı alınır ise diğer alacaklılar da ayrıca takibe gerek kalmaksızın alacaklarını borçlunun mal varlığından talep etmeleri mümkündür.

 

İflas Prosedürü ise iflas sebeplerine göre başvurulan iflas yoluna göre değişmektedir.

 

TAKİPLİ İFLAS : Bu yolda ALACAKLI öncelikle, borçluya karşı İcra Dairesinden İflâs Takibini başlatır. 

 

Bu takip üzerine borç süresi içinde ödenmezse, alacaklı, borçlunun iflâsına karar verilmesi için Asliye Ticaret

 

Mahkemesinde İflas Davası açar. İflâs kararı verildikten sonra,  İflas Dairesi ve seçilen özel İflas Organlarınca yürütülecek iflâs tasfiyesi sonunda alacaklıların alacakları ödenmeye çalışılır.

 

DOĞRUDAN İFLAS : Takipsiz iflasta ise ALACAKLI veya BİZZAT BORÇLUNUN KENDİSİ, doğrudan Asliye Ticaret Mahkemesine başvurarak iflâsa karar verilmesini talep eder. Mahkemenin iflasa karar vermesinden sonra kural olarak takipli ve takipsiz iflas prosedürleri aynıdır.

 

Takipli İflas

 

Burada alacaklı “Genel İflas Yoluna” veya alacak bir kambiyo senedine dayanıyorsa “Kambiyo Senetlerine Özgü İflas Yoluna” başvurabilir.

 

a) Genel İflas Yolu: İlk olarak alacaklı yetkili icra dairesinden iflas takip talebinde bulunur. Bunun üzerine borçluya İflas Ödeme Emri gönderilir. Borçlu tarafından borç 7 gün içinde ödenmez veya itiraz edilmezse bu süre sonunda ödeme emri kesinleşir. Alacaklı Asliye Ticaret Mahkemesine başvurarak iflas kararı verilmesini ister.

 

İtiraz durumunda ise 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde aynı mahkemeye başvurarak İtirazın Kaldırılması ve İflasa karar verilmesi istenir. İtiraz kaldırılması halinde takip kesinleşmiş olur ve bu durum ilan edilir. 15 günlük ilan süresinde diğer alacaklılar iflas kararına itirazda bulunabilirler. İtiraz olmaması veya kabul görmemesi halinde mahkeme “Depo Kararı” verecektir.

 

Depo kararı ile mahkeme borçluya borcun ödenip iflasın önlenebilmesi için 7 günlük son bir süre vermiş olur. Kararın yerine getirilmemesi halinde iflas kararı verilir ve iflas açılmış, borçlu da Müflis sıfatını almış olur.

 

İflasın açılması ile birlikte borçluya ait mal ve haklar nerede ve kimin elinde bulunursa bulunsun bir masada toplanır. İflas kararı derhal İflas Dairesine gönderilir ve gerekli şekillerde ilan olunur. İflas ilanına karşı kanun yoluna başvurulabilse de iflas masasının teşkiline engel olmaz. Yalnızca 2. alacaklılar toplantısı kanun yolundan gelecek kesinleşme olmadan yapılamaz.

 

b) Kambiyo Senetlerine Özgü İflas Yolu : Bu yola başvurabilmek için alacaklının elinde bir kambiyo senedi olmalıdır (bono, çek vb.). Farklı olarak bu yolda Ödeme Emrine karşı itiraz ve şikayet süreleri 5 günle sınırlıdır. İtiraz veya şikayette bulunulup bulunulmamasına göre süreç genel iflas yolu ile paralel olarak ilerleyecektir.

 

Doğrudan İflas

 

Diğer iflas sebeplerine ek olarak;

 

• Borçlunun yerleşim yeri belli değilse

​

• Borçlu kaçıyorsa

​

• Borçlu haciz sırasında mallarını saklamışsa

​

• Borçlu ödemelerini tatil etmişse

​

• Borçlu alacaklıların haklarını ihlal eden hareketlerde bulunuyorsa

​

• İlama dayanan alacak ödenmemişse

​

• Konkordato tasdik edilmemişse

​

• Kolektif/komandit şirket ortaklarıyla ilgili TTK md. 238 de mevcut durum varsa

 

Alacaklı doğrudan iflas talebinde bulunabilir.

 

İcra İflas Kanunu md. 178 ve 179 maddelerindeki sebeplerin olması halinde ise ihtiyari veya zorunlu olarak borçlu kendi iflasını isteyebilir.

 

Bu durumda depo kararına ilişkin hükümler uygulanmayacaktır ancak kararın iflas dairesine bildirimi ve ilanı genel iflas yolu ile aynıdır.

 

İflas Tasfiyesi

 

İflas kararı ile birlikte tasfiye işlemleri başlamış olur. Özel İflas Organları tarafından yürütülen tasfiye, İflas Masasının oluşturulması, masanın idaresi, masa mallarının paraya çevrilmesi ve paraların paylaştırılması aşamalarından oluşmaktadır.

 

İflas masasının teşkili ve tasfiye şeklinin belirlenmesi: İflas Dairesi müflise ait tüm mal ve hakların bir defterini tutar. Deftere müflise ait haczi caiz olmayan mallar, üçüncü kişilere ait olduğu gösterilen ve üçüncü kişiler tarafından hak iddia edilen mallar da yazılır.

 

Defter tutulmasından sonra malların kıymetlerine göre üç ihtimal mevcuttur. Masaya ait hiç mal yoksa iflas tasfiyesi tatil edilir. Defterdeki malların bedeli adi tasfiye masraflarını karşılamıyorsa basit tasfiye usulüne gidilir aksi halde ise adi tasfiye yapılır.

 

Basit Tasfiye: Bu tasfiye şekli adı gibi basit ve kısadır. Basit tasfiyede İflas İdaresi yoktur. Onun görevlerini iflas dairesi yapar. İflas dairesinin çağrısı harici kural olarak Alacaklılar Toplantısı yoktur. Sıra Cetveli, Pay Cetveli düzenlenmesi işlemleri, alacaklarını alamayanlara Aciz Belgesi verilmesi, mahkemeye rapor verilmesi gibi işlemler İflas Dairesince gerçekleştirilir.

 

Adi Tasfiye : Bu tasfiye şekline karar verilmesi halinde bir ilan yapılır ve tasfiye aşamalarına başlanır. Bu aşamadan sonra görevli organ artık İflas Dairesi değil Alacaklılar Toplantısı ve İflas İdaresidir.

 

Tasfiye şu aşamalardan oluşur:

 

Birinci alacaklılar toplantısı: İflas dairesinin ilanı üzerine gerçekleştirilen toplantıya alacaklı olduğu iddiasında olan herkes katılabilir. Bu toplantının temel amacı iflas idaresine aday göstermek ve acele hallerde satışa veya ticari işletmenin devamına karar vermektir. İcra müdürünün/yardımcılarının başkanlık ettiği toplantıda  alacaklılıkları belge ile sabit kişilerden oluşan bir “iflas bürosu” oluşturulur. Toplantıya katılacak ve oy kullanacak alacaklılar bu büro tarafından belirlenir. Bu kararlara karşı şikayet yoluna gidilebilir.

 

İflas idaresi seçilmesi: Birinci alacaklılar toplantısı tarafından belirlenen adaylar arasından icra mahkemesi tarafından seçilir. İflas idaresi iflas dairesinin denetimi altında çalışan, kararlarına karşı icra mahkemesine şikayet yolu açık olan, masanın kanuni mümessili bir organdır.

 

İflas idaresi alacaklıların iddia edilen alacaklarının mevcudiyeti ve imtiyazlı olup olmadığı konularında incelemelerde bulunur. Ayrıca masadaki mallar üzerinde istihkak iddia eden üçüncü kişilerin talepleri inceler ve üçüncü kişilerde masada olması gereken mallar hakkında istihkak iddiasında bulunur.

 

Masaya ait alacak varsa bunun tahsili ile ilgili gerekli işlemleri de iflas idaresi yapar. Malların satışı kural olarak ikinci alacaklılar toplantısı sonrası olsa da iflas idaresi acele gördüğü hallerde malların satılmasına erken de karar verebilir.

 

Alacaklı kaydı için ilanda belirtilen sürenin sona ermesi ve iflas idaresinin seçilmesinden itibaren iki ay içinde iflas idaresi “Sıra Cetveli” düzenler. Sıra cetvelinde alacaklıların kabul veya ret durumları gerekçeli olarak gösterilir. İflas idaresi düzenlediği cetveli iflas dairesine verir ve cetvel kanunda gösterilen usulle ilan edilir. İlandan sonra iflas kapanıncaya kadar bildirilen alacak olur ve kabul edilirse sıra cetveli tekrar düzenlenir.

 

İkinci alacaklılar toplantısı : Sıra cetveli ilanı sonrası iflas idaresi ikinci toplantı için kabul edilen alacaklıları davet eder. İkinci toplantıya da iflas müdürü/yardımcıları başkanlık eder.

 

Toplantıda müflis tarafından açılan veya müflise karşı açılan davalara devam edilip edilmeyeceği, malların pazarlık yoluyla satılıp satılmayacağı, müflisin Konkordato önerisi varsa bunun kabul edilip edilmeyeceği ve masa yararına diğer konularda karar verilir.

 

Satış usulünün belirlenmesi ve satış: Kural olarak masadaki malların satışı Açık Arttırma yolu ile yapılır. Ancak üzerinde rehin hakkı olan taşınmaz hariç olmak üzere ikinci alacaklılar toplantısında verilen karar üzerine Pazarlık Suretiyle de satış gerçekleşebilir.

 

İflas idaresi ikinci alacaklılar toplantısı sonrası satış hazırlık işlemlerine başlar ve ilk olarak arttırma ilan edilir. Genel haciz yolunda satışa ilişkin hükümler burada da uygulanır ancak genel haciz yolunca icra dairesinin işlevlerini burada iflas idaresi yerine getirir.

 

Paraların paylaştırılması ve iflasın kapanması: Masa mallarının satımı sonrası paralar alacakların ne zaman doğduğu ve ne zaman bildirildikleri göz önüne alınmaksızın kural olarak eşit şekilde paylaştırılır.

 

Ancak İİK. 206. Maddede ilk üç sırada yer alan alacaklar (işçilik alacakları, nafaka alacakları vb.) ödenmeden diğer alacakların ödenmesine geçilmez.

 

İflas İdaresi, Sıra Cetveli’nin kesinleşmesinden sonra düzenlediği Pay Cetveline göre dağıtımı yapar. Masaya girmeyenler dahil olmak üzere alacağını alamayan alacaklılara ise aciz belgesi verilir.

 

Son aşamada ise iflas idaresi iflas kararını veren mahkemeye bir rapor sunar. Mahkeme tasfiyenin bittiğine kanaat getirirse iflasın kapanmasına karar verir ve ilan eder.

 

İflasın kapanmasından sonra borçlunun yeni malı çıkması halinde bu malı iflas dairesi satarak alacağını alamayan alacaklılara sıraya göre dağıtır.

 

İflasın kapanması ile müflisin müflislik sıfatı kendiliğinden ortadan kalkmaz. Masaya kabul edilmiş bütün alacaklıların alacakları ödenmiş ise müflis buna dair belgeleri sunarak iflasa karar veren mahkemeden “itibarın yerine getirilmesini” ister. Ancak bu yolla müflislik sıfatı sona erer. Müflisin ölmesi halinde ise mirasçılar itibarın yerine getirilmesini isteyebilirler.